Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «فردا»
2024-05-03@14:37:56 GMT

امریکا: امکان تغییر نظام ایران را نداریم

تاریخ انتشار: ۵ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۷۳۲۲۷

امریکا: امکان تغییر نظام ایران را نداریم

فشـــار‌ها در واشنگتن بر دولت بایـدن برای حمایت از اغتشاشات در ایران طوری که به تغییر رژیم منتهی شود رو به افزایش است، گزینه‌ای که مقام‌های دولت بایدن می‌گویند «دوست دارند» اتفاق افتادن آن را ببینند، ولی آن‌ها چنین اتفاقی را «بسیار دور» می‌دانند و حاضر نیستند حتی درباره آن صحبت کنند.

چهار روز قبل «جوان» در گزارشی با عنوان «کاخ سفید روی اسب بازنده «آشوب» شرط نبست!» نوشت: «کاخ سفید پی‌درپی در معرض درخواست لابی‌هایی است که دامنه اغتشاشات را در شهر‌های ایران گسترده‌تر از قبل می‌دانند و درخواست حمایت علنی از اغتشاشات ایران را دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

»‌این گزارش تصریح می‌کرد که امریکا میزان حمایت از اغتشاشات در ایران را بر اساس ارزیابی از عمق آن‌ها تنظیم می‌کند و با استناد به نحوه موضع‌گیری مقام‌های امریکایی ارزیابی کرد که دولت بایدن به‌رغم پیروی از سیاست سنتی امریکا برای «تضعیف دولت در تهران»، به دیپلماسی با ایران اولویت می‌دهد. چهار شنبه شب، دولت بایدن در حمایت از چیزی که آن را اعتراضات نامید، تحریم‌های جدید علیه ایران اعمال کرد، ولی گزینه دولت او در همین حد محدود خواهد ماند. پولیتیکو، سایت نزدیک به کاخ سفید، سه شنبه شب در گزارشی که بخش مهمی از آن به ارزیابی یک شنبه «جوان» نزدیک بود، نوشته است: «رئیس‌جمهور جو بایدن با درخواست‌هایی پی‌درپی از سوی فعالان و حتی ولیعهد سابق (ایران) برای حمایت آشکار از تغییر رژیم در ایران مواجه است، با این استناد که حاکمان اسلامگرای این کشور با موجی از اعتراضات روبه‌رو هستند، ولی بایدن و دستیارانش تمایلی به رفتن به این سمت ندارند.» شش مقام امریکایی در رده‌های مختلف که پولیتیکو با آن‌ها گفتگو کرده، گفته‌اند که دولت بایدن به جای حمایت از تغییر رژیم در ایران «در حال ترسیم یک مسیر میانی است، مسیری که از معترضان ایرانی حمایت می‌کند و به آن‌ها در کاهش و اعمال برخی تحریم‌ها کمک می‌کند، ولی اقدام به کمپین فشار همه‌جانبه برای منزوی کردن دولت ایران یا کنار گذاشتن مذاکرات هسته‌ای با ایران نخواهد کرد.»‌به نوشته پولیتیکو، استراتژی کلی دولت بایدن، احتمالاً باعث خواهد شد بسیاری از کنشگرانی که خواستار حمایت علنی دولت امریکا از تغییر رژیم هستند، دچار سرخوردگی شوند. نکته قابل توجه اینکه، در حالی که باراک اوباما حدود دو هفته قبل در گفتگو با پادکست «پاد سِیو امریکا» گفته بود که «مقام‌های کاخ سفید درباره حمایت از اعتراضات ایران سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) اختلاف‌نظر داشته‌اند»، مقام‌های امریکایی می‌گویند که دولت بایدن درباره حمایت نکردن از استراتژی تغییر رژیم در ایران یکپارچه است. پولیتیکو در این باره از قول یک مقام وزارت خارجه امریکا نوشته است: «هیچ جبهه‌بندی (داخل دولت) وجود ندارد.»

ادعای تندرو‌ها

در داخل امریکا، برخی منتقدان کاخ سفید، استراتژی بایدن را حمایت از جمهوری اسلامی تعبیر کرده‌اند. سناتور تد کروز (تگزاس)، منتقد برجسته کاخ سفید در کنگره امریکا، دیروز به واشنگتن‌فری‌بیکن گفت که «دولت بایدن به معنای واقعی کلمه برای بقای رژیم ایران سرمایه‌گذاری کرده است، زیرا دولت می‌خواهد نفت ایران جبران فاجعه‌ای باشد که حمله تولیدکنندگان انرژی در امریکا آن را ایجاد کرده‌اند.» «برخی ایرانیان ساکن امریکا می‌گویند که بایدن راه مماشات با تهران در پیش گرفته است. رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران یک شنبه این هفته در توئیتر نوشت که معترضان ایرانی خواستار این هستند که «دولت‌شان به حیثیت و حقوق بشر آن‌ها احترام بگذارد»، توئیتی که با موجی از انتقاد‌ها روبه‌رو شد تا جایی که برخی خواستار استعفای رابرت مالی شدند. علیرضا نادر، کارشناس مسائل ایران در اندیشکده راستگرای بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، زیر توئیت مالی با انتقاد ضمنی از اینکه او عمق رویداد‌های ایران را درک نمی‌کند، نوشت «این یک انقلاب است». سامان اربابی یک فعال توئیتری هم زیر توئیت مالی نوشت «احترام؟ مردم ایران به معنای واقعی کلمه دنبال تغییر رژیم هستند» فشار‌ها آنقدر زیاد شد که رابرت مالی از نوشته خودش عذر خواست؛ عذرخواهی مصلحتی در سطح سیاست خارجی دولت‌ها رایج است. ریچارد گلدبرگ، از مقامات سابق شورای امنیت ملی کاخ سفید می‌گوید: «تا وقتی مالی نماینده ویژه (امور ایران) باشد، سیاست دولت همچنان به کاهش تحریم‌ها به رژیم تهران ادامه می‌دهد.»

استراتژی دو مسیره بایدن

اینکه چرا دولت بایدن به‌رغم رودرویی با ایران، از استراتژی تغییر رژیم حمایت نمی‌کند، دلایلی مشخص دارد. مقام‌های دولت بایدن که با پولیتیکو گفتگو کرده‌اند این را رد نمی‌کنند که «دوست دارند سقوط رژیم را ببینند»، ولی ارزیابی دولت بایدن این است که چنین رویدادی گامی «بسیار دور» و «غیر قابل قبول» است، به طوری که مقام‌های دولت بایدن گفته‌اند «حتی دوست ندارند در مورد ایده چنین سیاستی صحبت کنند». برخی از مقامات امریکایی می‌گویند حتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، که از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران خارج شد، و سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران در پیش گرفت، رسماً خواستار تغییر رژیم نشد.»‌یک مقام امریکایی گفته است: «این (تغییر رژیم) به ما بر‌نمی‌گردد. این موضوع به مردم ایران بستگی دارد». مصطفی کنر، محقق دانشگاه آناتولی، با اشاره به اینکه برخی ناظران مدعی شده‌اند که اعتراضات منجر به انقلاب سیاسی شده است، چنین اتفاقی را نامحتمل می‌داند. او می‌گوید: «برای وقوع یک انقلاب در ایران، باید شرایط خاصی را که در حال حاضر به وجود نمی‌آید، رعایت کرد. اول و مهم‌تر از همه، اینکه اعتراضات فاقد رهبری است. هیچ رهبر کاریزماتیک، شورای نخبگان، حزب یا سازمانی وجود ندارد که خشم و اقدام عمومی را هدایت کند.» او می‌گوید: «دوم، اینکه هر طرفی که در اعتراضات دخیل است، دستور کار و مطالبات سیاسی خاص خود را دارد. علاوه بر این، هیچ نسخه‌ای برای آشتی دادن این مطالبات و تبدیل آن‌ها به اقدام سیاسی واحد وجود ندارد.»

ویژگی سوم این است که «ارتش برای موفقیت یک انقلاب نقش مهمی ایفا می‌کند. ارتش یا باید بی‌طرف بماند یا در کنار معترضان باشد، در حالی که هیچ نشانه‌ای از این موضوع وجود ندارد.»

‌تحت چنین شرایطی، یک مقام وزارت خارجه امریکا گفته که رویداد‌های ایران «غیرقابل پیش‌بینی است؛ احساسی است، به بچه‌هایی هم تیراندازی می‌شود (در حالی که) همه فکر می‌کنند که ما قدرت جادویی داریم». عمر تاسپینار از استراتژی دو مسیره دولت بایدن صحبت می‌کند. تاسپینار می‌گوید: «روی کاغذ، دولت بایدن مذاکرات هسته‌ای با ایران را در مسیری جدا از نقض حقوق بشر در این کشور نگه می‌دارد و این تصور را ایجاد می‌کند که یک استراتژی دومسیره را با تحریم‌های جدید هدفمند از یک سو و اعلامیه‌های موازی مبنی بر اینکه توافق هسته‌ای هنوز از میز خارج نشده است، دنبال می‌کند.» اینکه این استراتژی دومسیره با تفکیک مذاکرات از آنچه دولت بایدن آن را حقوق بشر می‌خواند، ممکن است یا نه، معلوم نیست. ناظران هشدار می‌دهند چنین رویکردی امکانپذیر نیست.

منبع: روزنامه جوان

منبع: فردا

کلیدواژه: امریکا تغییر نظام ایران دولت بایدن دولت بایدن تغییر رژیم وجود ندارد تحریم ها کاخ سفید هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۷۳۲۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ذاکری: تنها ۱۸ درصد دارایی ها به بخش خصوصی واقعی واگذار شده است/ سرمایه‌ها در دست اقلیتی متمرکز شده که امروز امکان کنترل آنها نیست / هشدار نسبت به تهی سازی ظرفیت دولت با خصوصی سازی رانتی

گروه اقتصاد و درآمد: دکتر آرمان ذاکری، جامعه شناس، ضمن اشاره به پیامد خصوصی سازی بر ایجاد نابرابری های اجتماعی و اقتصادی، گفت: سال ۲۰۰۸ بسیاری از شرکت‌ها و بانکها ورشکست شدند و به طور کلی بازار آزاد کار نکرد. دولت‌ها مجبور شدند یک شبه در حد هزاران میلیارد دلار در اقتصاد مداخله کنند تا بازار آزاد را نجات دهند. این واقعه در پارادایم نئولیبرال تردیدی ایجاد کرد. اما به قدری که در جهان میان اقتصاددان ها و سیاسیون واجد اهمیت بود، نزد دولت‌ ها و اقتصاددان‌ ها در ایران جدی گرفته نشد؛ چرا که اقتصاددان‌های بازار آزادی در ایران بسیار کم به تاریخچه پدیده‌ها توجه می‌کنند و حرف‌هایشان اغلب انتزاعی است و نه تاریخی.

به گزارش جماران، دکتر آرمان ذاکری جامعه شناس و استاد پیشین دانشگاه تربیت مدرس که در نشست « بررسی خصوصی‌سازی و نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی» که از سوی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها برگزار شده بود سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: آنچه که با عنوان خصوصی‌ سازی در ایران و در سه دهه گذشته اتفاق افتاده، در حال حاضر از طرف هیچ یک از پارادایم های مختلف اقتصادی که در دانشگاه نظریه پردازی می‌کنند، مورد قبول نیست.

وی گفت: حتی پارادایم بازار آزاد به رغم نقشی که خودش چه در دولت هاشمی و چه در دولت خاتمی در نگارش برنامه‌های توسعه، در برنامه‌ریزی و ریل گذاری سیاست ها داشته، امروز از این صحبت می‌کند که این مدل خصوصی‌ سازی که در ایران انجام شده، مورد قبول ما نیست. پارادایم های دیگر هم که اساسا به انجام آن نقد داشته‌اند.

 

نمایندگان فکری بازار آزاد در ایران، همچنان خصوصی سازی را توصیه می کنند

این جامعه شناس با بیان اینکه عوارض خصوصی‌سازی تا حد زیادی روشن است و مباحث زیادی در رابطه با آن مطرح شده است و اکنون دیگر با فقر مطالعات تجربی که یک دهه گذشته داشتیم روبرو نیستیم، اظهار داشت: با این حال در برخی از پارادایم‌ های فکری، به طور مشخص پارادایم اقتصاد بازار آزاد که اساتیدی مانند دکتر مسعود نیلی، دکتر غنی نژاد آن را نمایندگی می‌کنند، همچنان به مثابه مسیری برای آینده کشور توصیه می‌شود، آن هم نه به شکلی که تا به امروز اجرا شده بلکه آنچه که اجرای واقعی‌اش و یا اجرا در شرایط دیگر نامیده می‌ شود.

 

مجریان سیاست خصوصی سازی، هم وضعیت امروز را گردن نمی گیرند

ذاکری ادامه داد: در نتیجه اهمیت برای بحث برای ما در دو مسئله است؛ یکی اینکه با ابعاد واقعی نقش این سیاست‌ ها آشنا شویم و بخش دوم اینکه با توجه به انباشت داده‌ ای که ایجاد شده، درباره آینده بحث کنیم و به آن اهمیت دهیم. قرار است تصمیم بگیریم کشور با چه ترتیباتی اداره شود و چه برنامه‌ای را اجرا کنیم؛ چرا که به رغم نقشی که اقتصاددان‌ های بازار آزاد، مکرر در مکرر در ساختار قدرت جمهوری اسلامی داشته‌اند، امروز هم این وضعیت را گردن نمی‌گیرند و مدام از این حرف می‌زنند که همواره چپ گرایانی در دولت‌ ها بوده‌ اند و هیچ گاه نمی‌گذاشته‌ اند حامیان بازار آزاد اهدافشان را محقق کنند و در دولت آقای هاشمی، خاتمی و روحانی مانع می‌شدند.

 

همچنان در جست و جوی اتوپیای شکست خورده گروه‌ های قدرتمندی برای تامین منافعشان تداوم سیاست‌ های تعدیل اقتصادی را توصیه می‌کنند

این جامعه شناس ادامه داد: این مسائل از حیث مرور کارنامه سیاست گذاری اقتصادی کشور و بررسی اینکه چرا ما به اینجا رسیدیم، مهم است. در واقع اکنون گروه‌ های قدرتمندی برای تامین منافعشان تداوم سیاست‌ های تعدیل اقتصادی را توصیه می‌کنند و سپس آن را پیش می‌برند و با دادن وعده ای اتوپیایی، این گونه ادعا می کنند که گویا سیاست‌ ها یک شکل درست اجرا دارد و اگر آن شکل درست اجرا، اتفاق بیفتد مسائل حل می‌شود.

ذاکری ضمن تشریح تجربه جامعه جهانی و سرنوشت سیاست خصوصی‌ سازی در جامعه آمریکا تصریح کرد: بررسی سرنوشت آنچه که در آمریکا به عنوان مهد و یکی از پایه‌گذاران این سیاست‌ ها اجرا شده قابل توجه است.

 

خصوصی سازی رانتی چگونه شکل گرفت؟

این پژوهشگر مسائل اجتماعی یادآور شد: زمانی که این سیاست‌ ها بعد از پایان جنگ اجرا شد، مهمترین نکته‌ ای که به گواه کسانی که این سیاست‌ ها را اجرا می‌ کردند و به گفته مجریان آن از جمله آقایان نیلی و روغنی زنجانی مورد توجه قرار داشت، این بود که در آن مقطع هیچ بخش خصوصی صنعتی مدرنی وجود نداشت که آمادگی پذیرش تملک این مجموعه‌ ها را داشته باشد. در فقدان آمادگی، چه از حیث توانایی مالی و چه از جهت انسانی، این واگذاری‌ ها نمی‌توانست جز از مسیر رانت اتفاق بیفتد. در واقع مبنای کسانی که این برنامه را  در دوره آقای هاشمی اجرا کردند این بود که بخش خصوصی بسازند.

 

فجایعی که خصوصی سازی رانتی بر سر ایران آورد

ذاکری به اجرای برنامه‌هایی از جمله واگذاری سهام شرکت‌ها به کارکنان دولت در آن مقطع اشاره کرد و ضمن تشریح گزارش‌ های انتقادی منتشر شده از سوی مرکز پژوهش‌ های مجلس در دهه ۷۰ مبنی بر انتقاد به نحوه واگذاری ها، اظهارداشت: طی سه دهه این انتقادها تکرار شده است و گزارش‌ ها تاکید می‌ کردند این واگذاری‌ ها به اهلش داده نشده و رانتی بوده است. پولی پرداخت نشده و چون پول نداشته‌اند و ضعیف بوده اند، وام گرفته‌اند و حتی بعدها بر سر پرداخت اقساط وامها کلی ماجرا پیش آمده و وام‌ها را هم پرداخت نکرده‌اند.

این جامعه شناس با بیان اینکه بخش بزرگی از واگذاری ها هم با وام انجام شده است، تصریح کرد: مکرر گفته شد واگذاری‌ها فاسد بوده، تعارض منافع وجود داشته و به قیمت واگذار نشده است. مساله اداره واحدها هم با مشکل مواجه شد و حتی ادوات تکنولوژیک برخی واحدها به فروش رفت. اما با این حال، در کنار این انتقادها مسئله نحوه اجرای سیاست‌ها را مورد تاکید همه می‌دانستند و می‌گفتند ما خوب اجرا نمی‌کنیم.

 

بحران در صندوق ذخیره ارزی در پی وامهای بی ضابطه به بخش خصوصی

ذاکری با بیان اینکه بعد از سال ۸۴ ، اجرای این سیاستها وارد فاز جدیدی شد، توضیح داد: قانونی تصویب شد که به دولت اجازه داد از محل صندوق ذخیره ارزی کشور برای تقویت بخش خصوصی وام تخصیص داده شود. در گزارشی که سال ۹۲ مرکز پژوهش‌ های مجلس منتشر کرد، سرنوشت وام‌ های داده شده به بخش خصوصی در دولت احمدی نژاد مورد بررسی قرار گرفت، از مجموع ۲۴ میلیارد دلار وام داده شده، حدود 9 میلیارد دلار بیشتر برنگشته بود! مرکز پژوهش ها می گوید به دلیل عدم اخذ تعهدات کافی، امیدی به بازگشت آنها نیست و برای 1.6 میلیارد دلار هم سندی در بانک مرکزی موجود نیست و هیچ روشن نیست پول‌ها به چه کسی داده شده است. بخش بدهکار هم دنبال این است که مجددا وقت بگیرد یا به قیمتی زمانی که وام را گرفته است تسویه کند.

وی خاطرنشان کرد: تاثیر این فرایندها بر افزایش نابرابری های اجتماعی و اقتصادی، تمرکز قدرت در دست یک اقلیت، کاهش ظرفیت‌ های دولت برای اداره کشور و به ویژه کاهش ظرفیت‌ های بخش بالنسبه دموکراتیک‌تر دولت در این دوره به طور جدی خود را نشان داد. عمدتا واگذاری دارایی ها مربوط به دارایی های قوه مجریه بوده است که محصول انتخابات در ساختار سیاسی ایران است.

 

اختصاص تنها 18درصد دارایی ها به بخش خصوصی واقعی

ذاکری گفت: بررسی آنچه که تحت عنوان خصوصی سازی از سال ۸۰ تا ۹۴ انجام شد، بنا به گزارش عملکرد سازمان خصوصی‌سازی که سال 95 منتشر شده ، نشان می دهد ۱۸ درصد دارایی ها به بخش خصوصی واقعی و ۴۶ درصد به دست چیزی با عنوان «سایر» که شامل نهادهای نظامی، نهادهای عمومی غیردولتی و نهادهای انقلاب اسلامی و غیره است رسیده و ۲۱ درصد به سهام عدالت و 14 درصد هم رد دیون بوده.

 

سرمایه‌ها در دست اقلیتی متمرکز شده و امروز امکان کنترل آنها نیست

وی تصریح کرد: بخشی از اموال تا زمانی که در دست دولت بود امکان نظارت و کنترل دموکراتیک داشتند، اما بعد از آن سرمایه‌ هایی که متعلق به عموم مردم است، در دست اقلیتی متمرکز شده و امروز امکان کنترل آنها نیست. اکنون هم فاز جدیدی با عنوان مولدسازی پیش می‌رود و دولت رئیسی می‌گوید ما به اندازه ۵۸ درصد خصوصی‌سازی‌ های صورت گرفته، فقط در این سه سال خصوصی کرده‌ایم.

 

هدف دولت در بخشی از خصوصی‌ سازی‌ ها، کسب درآمد است

این پژوهشگر مسائل اجتماعی با بیان اینکه در بسیاری از خصوصی‌ سازی‌ ها مطلقا دغدغه ناکارآمدی و زیان ده بودن مطرح نبوده و هدف دولت در این خصوصی‌ سازی‌ ها کسب درآمد است، اظهار داشت: سال گذشته بخشی از پتروشیمی خلیج فارس را واگذار کردند، صرف نظر از اینکه بخشی که این پتروشیمی را از آن خود کرد، وابسته به چه بخشی بوده، باید گفت این خصوصی سازی‌ ها بیشتر در ارتباط با بخش‌ هایی انجام می‌شود که عملکرد خوبی دارند و زیان ده نیستند. حتی بعضی از کارشناسان، این پتروشیمی را گل دارایی های دولت عنوان می کردند.

 

فاصله اقلیتی با اکثریت مردم در حال بیشتر شدن است

ذاکری با تاکید بر اینکه فاصله یک اقلیتی با اکثریت مردم در حال بیشتر شدن است و سهم این مسئله در دامن زدن به نابرابری‌ های اجتماعی و اقتصادی بسیار بالا است، به تشریح وضعیت جهانی و اثر اجرای این سیاست‌ ها در اقتصاد آمریکا پرداخت و گفت: سال ۲۰۰۸ با بحرانی که ایجاد شد، اتفاق بسیار مهمی در ساختار اقتصاد جهان افتاد که به قدری که در جهان میان اقتصاددان ها و سیاسیون واجد اهمیت بود، نزد دولت‌ ها و اقتصاددان‌ ها در ایران جدی گرفته نشده است. البته یک علت آن این است که اقتصاد دان‌های بازار آزادی در ایران بسیار کم به تاریخچه پدیده‌ها توجه می‌کنند و حرف‌هایشان اغلب انتزاعی تا تاریخی است.

 

بحران مالی 2008، آغاز چرخش از پارادایم نئولیبرالی

وی عنوان کرد: سال ۲۰۰۸ بسیاری از شرکت‌ها و بانکها ورشکست شدند و به طور کلی بازار آزاد کار نکرد. دولت‌ها مجبور شدند یک شبه در حد میلیاردها و تریلیاردها دلار در اقتصاد مداخله کنند تا بازار آزاد را نجات دهند. این واقعه در پارادایم نئولیبرال تردیدی ایجاد کرد.

ذاکری به اظهارات متعدد مسئولان و مقام‌های کشورهای غربی مبنی بر اینکه بحران ۲۰۰۸ سنت‌ های اقتصادی را زیر سوال برد و نشان داد در جهان جدید تاریخ اجماع واشنگتنی به سر آمده‌اند، گفت: آنها تاکید کردند ما باور داریم که بازارها کار نمی‌ کنند. از بعد از این دوره شاهد چرخش در پارادایم‌ ها بودیم. در طول سه دهه‌ای که این سیاست‌ ها در آمریکا اجرا شده بود، طبقه متوسط قدیمی به آرامی از میدان به در شد و شاهد تضعیف دموکراسی و برابری‌ ها بودند. بعد از بحران ۲۰۰۸ در جریان همه‌ گیری کرونا هم وقتی ساختار بهداشتی که به بخش خصوصی واگذار شده بود، کار نکرد مجددا ناکارآمدی پارادایم نئولیبرال خود را نشان داد و بر این فرضیه صحه گذاشت که ایدئولوژی نئولیبرال کار نمی‌کند.

 

تاکید سازمان ملل بر ضرورت دوری کشورهای درحال توسعه از منطق نئولیبرالی

این جامعه شناس ادامه داد: مارس 2009، در گزارش 65 صفحه ای که در کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل با عنوان «بحران اقتصادی جهانی، ورشکستگی های نظام مند و راه های چاره چند جانبه» داده شد، سه دستور اصلی در جمعبندی گزارش آمده که عبارتند از : برقراری مجدد مقررات گذاری جامع بر نظام جهانی، همکاری بخش خصوصی و دولتی برای تحریک رشد اقتصادی و دیگر اینکه کشورهای در حال توسعه نباید در معرض این منطق نئولیبرالی قرار گیرند که خود مسبب وضع موجود است.

 

اقتصاددانان بازار آزاد در ایران بی توجه به نتایج بحران مالی 2008 جهانی

ذاکری تاکید کرد: بحران 2008 سرآغاز چرخش پارادایمی در اقتصاد جهانی بود که به نظر می رسد هنوز مورد توجه اقتصاددانان بازار آزادی در ایران قرار نگرفته است؛ چرا که بخشی از آنها با گزاره های اقتصادی به مثابه دین روبرو می شوند. در حالی که داده های علمی برآمده از شرایط و مطالعات است و با تغییر شرایط باید دیدگاه ها را عوض کرد. در غرب بر مبنای وضعیت های تجربه شده، در سیاست ها تجدید نظر می کنند و روش های جدیدی را رقم می زنند.

 

به تجربه شکست خورده غرب نگاه کنیم

وی گفت: آنچه که امروز اقتصاددان‌ های نئولیبرال به عنوان اتوپیا تبلیغ آن را ادامه می دهند و می‌ گویند اگر سیاست‌های نئولیبرال به مثابه یک مجموعه با ترتیبات مشخص اداره شود، موفق خواهند شد در واقع برگرفته از آن گذشته شکست خورده غرب است. در حالی که باید به تجربه شکست خورده غرب نگاه کنیم و از توهم اینکه ما باید آرزوی غرب شدن را داشته باشیم و غرب هیچگاه شکست نخورده، خارج شویم.

ذاکری با بیان اینکه امروز مطبوعات درباره دولت بایدن می‌نویسند که او پایان نئولیبرالیسم را رقم زده و رفاهی که ارائه داده با رفاه دوره روزولت قابل مقایسه است، گفت: تعداد صحبت کردن درباره پایان پارادایم نئولیبرالیسم در رسانه‌ها و فضای عمومی بیشتر شده که نشان می‌دهد این دیدگاه تا چه اندازه ترک برداشته است.

 

اجماعی وجود دارد که این شکل از خصوصی سازی، پاسخگو نیست

وی ضمن تشریح دیدگاه‌های «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در خصوص ضرورت توجه به چالش‌ هایی که نظام نئولیبرال ایجاد کرده است، اهمیت تغییر پارادایم را مورد توجه قرار داد و گفت: اجماعی وجود دارد که این شکل از خصوصی سازی، پاسخگو نیست. ضمن اینکه رشد اقتصادی بحران محیط زیست ایجاد کرده است. در حالی که توجه به مسئله محیط زیست برای ایران بسیار اساسی است و ایران در خصوص مسئله محیط زیست بحران‌های جدی‌تری نسبت به آن کشورها دارد.

ذاکری یادآور شد: آنها معتقدند مجموعه سیاست‌ های نئولیبرال با دامن زدن به نابرابری و ضعیف کردن طبقه متوسط آمریکا شرایطی فراهم کرده که دموکراسی در معرض تهدید قرار گرفته و حتی از درون این بستر ترامپ بیرون آمده است. هر چند که هنوز معلوم نیست پارادایم ۲۰۰۸ به بعد چه پارادایمی خواهد بود، اما جهان دوره آنومی و بحران را تجربه می‌کند.

 

میان بخش خصوصی و سیاست خصوصی‌ سازی تفکیک قائل شویم

در پایان، این جامعه شناس با تاکید بر اینکه باید میان بخش خصوصی و سیاست خصوصی‌ سازی تفکیک قائل شد، توضیح داد: بخش خصوصی در همه سرمایه‌داری‌ ها وجود داشته است؛ اما پروژه خصوصی‌ سازی‌ ها فقط در دوره معینی حضور داشت و توازنی که در دوره دولت  - رفاه میان دولت و بخش خصوصی وجود داشت و مجموعه‌ ای از تنظیم گری‌ هایی که توسط دولت انجام می‌شد را بر هم زد. در نتیجه باید توجه داشت مخالفت با پروژه خصوصی سازی ضرورتا به معنای مخالفت با بخش خصوصی نیست و به معنای مخالفت با تهی کردن ظرفیت‌ های دولت برای مداخله در عرصه‌های اجتماعی و تضعیف دموکراسی است که از طریق خالی کردن ظرفیت دولت‌ ها اتفاق می‌افتد.

ذاکری گفت: ایجاد دولت تنظیمگر بخش خصوصی، به معنای فقدان بخش خصوصی نیست، بلکه به معنای این است که پروژه خصوصی سازی که مداخلات دولت را از بین ببرد، مقررات زدایی کند و  دخالت دولت را در تامین سلامت، بهداشت، آموزش و حفظ محیط زیست از بین ببرد، باید متوقف شود.

 

دیگر خبرها

  •  دولت بایدن و عربستان در آستانه یک توافق امنیتی
  • منابع آگاه: دولت بایدن و عربستان درحال انجام بررسی‌های نهایی درباره یک توافق هستند
  • حسینی: دولت سیزدهم به تقابل میدان و دیپلماسی اعتقادی ندارد
  • اولین واکنش دولت به اعلام پذیرش دانشجویان و اساتید تعلیقی و اخراجی آمریکا توسط دانشگاه های ایران
  • ۲۰۰ بازداشت فقط در یکی از دانشگاه‌های امریکا
  • مشت آهنین علیه خیزش دانشگاهیان آمریکا اثرگذار نیست/ فعال شدن بسیج دانشجویی این بار در ایالات متحده
  • ذاکری: تنها ۱۸ درصد دارایی ها به بخش خصوصی واقعی واگذار شده است/ سرمایه‌ها در دست اقلیتی متمرکز شده که امروز امکان کنترل آنها نیست / هشدار نسبت به تهی سازی ظرفیت دولت با خصوصی سازی رانتی
  • هشدار ۵۷ عضو کنگره آمریکا به بایدن درباره حمایت تسلیحاتی از تل‌آویو
  • افزایش فشار دموکرات‌های آمریکا به بایدن؛ «نگذارید اسرائیل به رفح حمله کند»
  • رکوردی که نتانیاهو ثبت کرد